Wat betekent een rabbit hole op internet precies
De term rabbit hole komt oorspronkelijk uit het boek Alice in Wonderland, waar Alice in een konijnenhol valt en in een vreemde, nieuwe wereld terechtkomt. Op internet gebruiken we rabbit hole voor het moment waarop je ergens op klikt, nog een link volgt, dan weer een video bekijkt en ineens een uur verder bent dan je dacht. Het begint vaak met een onschuldig zoekwoord en eindigt bij een compleet ander onderwerp.
Een online rabbit hole hoeft niet negatief te zijn. Het kan juist een speelse, nieuwsgierige manier zijn om nieuwe kennis op te doen. Tegelijk kan het ook voelen alsof je controle verliest over je tijd, omdat je steeds weer verleid wordt om verder te klikken, zelfs als je eigenlijk iets anders zou moeten doen.
Waarom raken we zo snel in een online rabbit hole
De rol van nieuwsgierigheid en verrassing
Onze hersenen houden van nieuwe prikkels. Elke keer dat we iets onverwachts leren of een interessante video zien, krijgen we een kleine beloning in de vorm van een prettig gevoel. Platforms spelen daarop in door steeds weer nieuwe suggesties te tonen. Zo wordt jouw nieuwsgierigheid stap voor stap gevoed, zonder dat je zelf actief hoeft te zoeken.
Daarbij komt dat veel sites en apps eindeloos door te scrollen zijn. Er is niet echt een duidelijk einde aan de informatie. Dit maakt het gemakkelijk om nog één video, nog één artikel of nog één pagina te openen. Voor je het weet is die ene zoekopdracht veranderd in een hele ontdekkingsreis langs allerlei onderwerpen.
Personalisatie en aanbevelingssystemen
Veel platforms gebruiken algoritmes om in te schatten wat jij interessant vindt. Ze letten op wat je eerder hebt bekeken, hoe lang je ergens bleef hangen en waar je op klikt. Op basis daarvan krijg je aanbevelingen die heel precies op jouw interesses aansluiten. Dit vergroot de kans dat je blijft doorklikken, omdat bijna alles voelt alsof het speciaal voor jou is uitgekozen.
Op die manier ontstaat er een persoonlijke rabbit hole. Iemand anders ziet totaal andere video's, artikelen of posts, zelfs als jullie met hetzelfde onderwerp beginnen. De reis door het internet wordt zo uniek voor iedere gebruiker.
De voor- en nadelen van digitale rabbit holes
Wanneer het je leven verrijkt
Een rabbit hole kan enorm leerzaam zijn. Je begint bijvoorbeeld met een vraag over sterren, komt uit bij zwarte gaten, leert over de ruimtevaart en eindigt bij de geschiedenis van telescopen. Dit soort spontane verbanden tussen onderwerpen maakt internet tot een soort levende encyclopedie, waar kennis steeds nieuwe zijpaden opent.
Juist omdat je onverwachte verbanden ontdekt, kan een rabbit hole creativiteit stimuleren. Nieuwe ideeën ontstaan vaak wanneer je verschillende gebieden met elkaar verbindt, en daar leent deze manier van dwalen door informatie zich goed voor.
Wanneer het je tijd en aandacht opslokt
De keerzijde is dat je snel overzicht verliest. Je verliest de oorspronkelijke vraag uit het oog en merkt pas laat hoeveel tijd er verstreken is. Dit kan zorgen voor een opgejaagd gevoel, schuldgevoel over uitstelgedrag of simpelweg vermoeidheid door te veel prikkels.
Je kunt dit beperken door jezelf vooraf een tijdsgrens te geven of bewust een moment te kiezen waarop je mag verdwalen in informatie. Dan blijft een rabbit hole een leuke, ontdekkende ervaring, in plaats van een valkuil die je dag overneemt.