Waarom Wikipedia toch niet altijd gelijk heeft
Wikipedia is voor veel mensen het startpunt van hun zoektocht naar informatie. Het staat bovenaan in Google, oogt professioneel en wordt elke seconde bijgewerkt. Toch is Wikipedia niet hetzelfde als een officiële encyclopedie. Iedereen kan er wijzigingen in aanbrengen, ook mensen zonder diepgaande kennis van het onderwerp. Daardoor kan informatie soms onvolledig, verouderd of zelfs fout zijn.
Dat betekent niet dat je Wikipedia moet vermijden. Het is juist een handig hulpmiddel als je weet hoe je het slim gebruikt. Het belangrijkste is dat je Wikipedia ziet als een vertrekpunt en niet als de eindbestemming van je zoektocht. De kunst is om te leren herkennen wanneer een artikel sterk onderbouwd is en wanneer je extra kritisch moet zijn.
Zo beoordeel je de betrouwbaarheid van een Wikipedia-artikel
Let op de bronnen onderaan de pagina
Scroll in een Wikipedia-artikel altijd direct naar beneden, naar de lijst met bronnen. Daar zie je waar de informatie vandaan komt. Gaat het om betrouwbare nieuwsmedia, wetenschappelijke publicaties of erkende instellingen, dan is de kans groot dat het artikel degelijk is. Zie je vooral blogs zonder naam, dode links of helemaal geen bronnen, dan is extra voorzichtigheid verstandig.
Controleer de waarschuwingen bovenaan
Veel mensen slaan de gekleurde kaders bovenaan een artikel over. Toch geven die precies aan wat er aan de hand is. Er kan bijvoorbeeld staan dat het artikel onvoldoende bronnen heeft, dat de neutraliteit wordt betwijfeld of dat er nog veel discussie is. Neem zo’n waarschuwing serieus. Het betekent dat andere gebruikers al hebben gemerkt dat er iets niet klopt of ontbreekt.
Bekijk de geschiedenis en overlegpagina
Elke Wikipedia-pagina heeft een tabblad geschiedenis en een tabblad overleg. In de geschiedenis zie je hoe vaak er recent is gewijzigd en door hoeveel verschillende gebruikers. Een artikel dat in korte tijd tientallen keren is aangepast, kan midden in een bewerkingsstrijd zitten. Op de overlegpagina bespreken gebruikers inhoudelijke problemen, zoals tegenstrijdige bronnen of twijfelachtige claims. Dat geeft je een inkijkje in de discussie achter de schermen.
Wikipedia als startpunt, niet als eindpunt
Gebruik Wikipedia om nieuwe zoektermen te vinden
Een slimme manier om Wikipedia te gebruiken, is door termen, namen en begrippen uit het artikel te halen en die zelf te googelen. Vaak ontdek je zo originele onderzoeken, officiële rapporten of gespecialiseerde sites. Wikipedia wijst je de weg, maar de echte verdieping vind je daarbuiten.
Vergelijk meerdere onafhankelijke bronnen
Neem belangrijke feiten nooit uit één bron over, ook niet als die bron Wikipedia is. Controleer kerninformatie altijd bij minstens twee andere, onafhankelijke bronnen. Komt dezelfde informatie terug op betrouwbare sites, dan mag je er voorzichtig op vertrouwen. Krijg je tegenstrijdige informatie, dan weet je dat het onderwerp complexer is dan het op het eerste gezicht lijkt.
Door Wikipedia op deze manier te gebruiken, maak je van een open encyclopedie een krachtig instrument. Het helpt je snel overzicht te krijgen, nieuwe invalshoeken te vinden en gericht verder te zoeken. Zo haal je het beste uit de grootste kennisbank van het internet, zonder jezelf blind te staren op één enkele pagina.
